در این مقاله به نحوهی هواگیری سیستم ترمز خودرو پرداخته خواهد شد
بهتر است قبل از این که در مورد روش هواگیری سیستم ترمز توضیح دهیم، کمی هم به نقش روغن ترمز و علت هوا گرفتن سیستم بپردازیم. بسیاری از خودروهای نسل جدید مجهز به کلاچ هیدرولیک هستند و به واسطه یک شلنگ کنار گذر از منبع روغن ترمز تغذیه میشوند بنابراین اگر مسیر لولههای ترمز دچار آسیب دیدگی گردد پدال کلاچ اتومبیل نیز عمل نکرده و مشکل تعویض دنده نیز به وجود میآید. پس متوجه میشویم که نقش روغن ترمز و کنترل عملکرد سیستم ترمز در این گونه خودروها دارای اهمیت بیشتری است.
روغن ترمز
سیالی است که وظیفه انتقال فشار هیدرولیکی از پمپ ترمز به سیلندر ترمز چرخها را بر عهده دارد که در نهایت موجب فشار لنت ترمز بر سطح دیسک و کاسه ترمز میگردد. این مایع بایستی دارای خصلت حداقل تراکم پذیری باشد و با قطعات فلزی و پلاستیکی که با آنها در تماس است بایستی سازگاری داشته و نسبت به تشکیل حباب هوا حساس باشد. زیرا با جذب رطوبت نقطهی جوش آنها پایین میآید و خاصیت خود را از دست میدهند (نقطه جوش بیش از ۱۸۵ درجه سانتیگراد).
اصولا روغن ترمزها در سه مدل استاندارد DOT3 – DOT4 – DOT5 در صنایع و خودروهای سواری مورد استفاده قرار میگیرند و DOT5 معمولا به دلیل این که دارای نقطه جوش بالاتری میباشد و جاذب رطوبت نیست در موارد خاص و صنایع استفاده میگردد. اصولا روغن ترمز DOT3 با قوطی زرد رنگ و روغن ترمز DOT4 با قوطی آبی رنگ عرضه میگردند. زمانی که میزان رطوبت و آلودگی هوا افزایش پیدا کند تاثیر زیادی روی نقطه جوش مایع میگذارد. یک روغن ترمز نو با استاندارد DOT3 خشک (بدون هیچ رطوبتی) نقطه جوشش حداقل ۴۰۱۱ درجه فارنهایت است و در مقابل یک مایع مرطوب (اشباع شده رطوبت) دارای نقطه جوشی حداقل کمتر از ۲۸۴۴ درجه است.
فقط یک درصد آب در روغن میتواند درجه نقطه جوش مایع را تا ۳۹۶ درجه کاهش دهد و به همین نسبت ۲ درصد ۳۲۰ درجه و سه درصد آب تا ۲۹۳ درجه و با توجه به اینکه سیستم ترمز جلو محرک امروزی با لنتهای نیمه فلزی به طور چشمگیری داغتر از خودروهایی که چرخ عقبشان محرک است میباشند نیازمند روغن ترمز با دامنه گرمایی بیشتر هستند زیرا گرمای بیشتری دریافت میکنند. همچنین روغن ترمز نباید در دمای پایین دچار یخ زدگی شود و به همین دلیل سیالی که پایه آب داشته باشد نمیتواند به عنوان ترمز مورد استفاده قرار گیرد.
سازندگان پیشنهاد میکنند هر دو سال یک بار و پیمودن مسافت ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر اقدام به تعویض روغن ترمز کنید و اگر در جاهای گرم و مرطوب زندگی میکنید هر سال یک بار و با هر ۳۰ تا ۳۵ هزار کیلومتر این کار را انجام دهید. امروزه دستگاههای وکیوم و فیلینگ روغن ترمز در کارخانهها وجود دارد که بدون دخالت نیروی انسانی مسیر را تخلیه کرده، تست نشتی انجام داده و مجددا روغن جدید را تزریق میکند ولی از آنجا که در سطح شهر امکان کمی به دسترسی این دستگاهها وجود دارد بایستی به صورت دستی این عملیات صورت گیرد و نکته کلیدی مهم انجام هواگیری به صورت ضربدری در چرخها است و عملیات هواگیری را تسریع بخشیده و درستی آن را تضمین میکند به هر حال انجام این کار روش زیر را دنبال کنید:
- درب موتور را بالا زده و سطح روغن ترمز را فول نمائید.
- از یک دستیار بخواهید درون خودرو بنشیند.
- خودرو را روشن کنید.
- از دستیار خود بخواهید چند بار پدال ترمز را فشار داده و سپس محکم با پای خود نگه دارد.
- از چرخ جلو سمت چپ هواگیری کنید (پیچ هواگیری روی سیلندر ترمز را به صورت لحظهای باز کنید و سپس ببندید و این کار را چهار مرتبه تکرار کنید، به طوری که حباب دیده نشود) دقت کنید برای هر مرحله باز کردن پیچ هواگیری دستیار بایستی چند بار پدال زده و سپس پدال را محکم نگه دارد بعد شما نسبت به باز کردن پیچ هواگیری اقدام نمایید.
- چرخ عقب سمت راست را به روش شمارهی ۵ هواگیری کنید.
- چرخ جلو سمت راست را به روش شمارهی ۵ هواگیری کنید.
- چرخ عقب سمت چپ را به روش قبل هواگیری کنید.
پدال ترمز را بررسی نمایید که به صورت اسفنجی (بادکنکی) نباشد که نشان از وجود هوا در سیستم دارد همچنین پدال نبایستی به صورت چوب زیر پا احساس شود (خرابی بوستر و لوازم پمپ) سپس سطح مایع ترمز را کنترل و درب آن را ببندید. برای اطمینان بیشتر میتوانید عملکرد دینامیکی ترمز را هم با حرکت خودرو و تست ترمز انجام دهید.
نکته: جهت جلوگیری از کثیف کاری و یا بازیافت روغن ترمز (در صورت تمیز بودن) از یک ظرف در بسته و شلنگ شیشه شور جهت انجام عملیات هواگیری استفاده کنید.
[باربری شریعتی] [باربری شریعتی] [اتوبار شریعتی] [اوزون تراپی] [باربری شریعتی]